jeden z najwybitniejszych XIX-wiecznych filozofów niemieckich. Jego dzieła wywarły wpływ m.in. na twórczość wielu poetów, pisarzy i działaczy XIX i XX w. Urodził się w saksońskim miasteczku Röcken jako syn pastora. Był wychowywany w atmosferze czysto religijnej. Po śmierci ojca pozostał aż do kresu swych dni uzależniony od kobiet. Najpierw opiekowała się nim babka, potem matka, dwie ciotki, a jeszcze później siostra. Ta ostatnia sfałszowała jego dzieła, pragnąc utrwalić w nich dla przyszłych pokoleń ideał nadczłowieka. Na skutek tego zamieniła ostatnie lata życia brata w piekło.
Nietzsche już od najmłodszych lat wykazywał zdolności muzyczne i literackie. Poza matematyką, nie miał problemów z nauką. Studiował teologię, a potem filologię klasyczną w Bonn i Lipsku. W latach 1869-80 był profesorem filologii klasycznej na uniwersytecie w Bazylei. Tam zaprzyjaźnił się ze szwajcarskim historykiem kultury i sztuki, wybitnym znawcą renesansu, Jacobem Burckhardtem, a także z niemieckim kompozytorem Ryszardem Wagnerem, który wywarł istotny wpływ na jego twórczość i z którym po wielu latach popadł w konflikt (powodem było wydanie przez filozofa książki pt. Książka dla duchów wolnych). Przez krótki czas przebywał jako ochotnik w wojsku, był sanitariuszem podczas wojny z Francją.
W 1872 r. wydał książkę Narodziny tragedii, czyli Hellenizm i pesymizm, traktującą o tragedii klasycznej. Istotny wpływ na jego filozofię wywarł także Artur Schopenhauer, z którego dziełem Świat jako wola i wyobrażenie zapoznał się jeszcze podczas studiów. Nietzsche przejął jego pesymistyczne poglądy.
Z powodu postępującej choroby psychicznej musiał w 1880 r. zrezygnować z katedry na uniwersytecie. Odtąd mieszkał w hotelach w Niemczech, we Włoszech i Szwajcarii. Jego stan psychiczny pogorszył się jeszcze bardziej po nieudanym związku z ekscentryczną Lou Salomé, którą zamierzał poślubić, a która wyszła za mąż za filologa Freda Charlesa Andreasa. W 1889 r. podczas pobytu w Turynie Nietzsche utracił świadomość. Do końca życia pozostał w kontakcie z lekarzami. Pod koniec życia mieszkał w Naumburgu oraz w Weimarze, gdzie opiekowała się nim siostra. Był sparaliżowany i ślepy. Zmarł w Weimarze.
Twórczość Nietzschego inspirowała pisarzy epoki modernizmu, wpływy jego filozofii można odnaleźć w poglądach m.in. dekadentów i nihilistów. Nietzsche głosił afirmację życia, indywidualizm, kult siły, propagował ideę "nadczłowieka", który dzięki "woli mocy", mógł kształtować swą moc duchową i sukcesywnie dążyć do władzy. Był przeciwnikiem chrześcijaństwa, ostro krytykował Niemcy jako państwo będące obrońcą mieszczaństwa - filistrów, przeciwko którym także występował. Odrzucał wszystko, co słabe i niedoskonałe, sprawiedliwość, altruizm, litość, poświęcenie dla innych. Był wyznawcą relatywizmu moralnego, który polegał na zamierzonym zatarciu granicy między dobrem a złem. Do filozofii Nietzschego, zmienionej celowo przez jego siostrę, nawiązywali w swej ideologii naziści, w późniejszych czasach znalazła ona swój wyraz w poglądach czołowych XX-wiecznych egzystencjalistów, np. Karla Jaspersa i Martina Heideggera.
Nietzsche jest autorem m.in. następujących dzieł: Ludzkie, arcyludzkie (1878), Jutrzenka (1881), Wiedza radosna (1882), Tako rzecze Zaratustra (1883), Poza dobrem i złem (1886), Z genealogii moralności (1887), Zmierzch bożyszcz (1889), Wola mocy (1901).
Nie znalazłeś tego, czego szukasz na Bryku?
Jest tutaj pełno osób, które moga Ci pomóc!
Zadaj pytanie i otrzymaj szybką odpowiedź.
