McMURPHY RANDLE PATRICK (czyt. makmerfi rendl patryk)

K. Kesey Lot nad kukułczym gniazdem, bohater główny; pacjent szpitala psychiatrycznego.

Wygląd: Trzydziestopięcioletni, rudowłosy Irlandczyk o potężnej sylwetce i wielkich, poznaczonych bliznami rękach drwala.

Życiorys: Karciarz, szuler, drobny kanciarz i zabijaka. Skierowany do szpitala psychiatrycznego na obserwację z farmy penitencjarnej, w której odsiadywał, a raczej odpracowywał kolejny wyrok. Powodem odesłania do zakładu i podejrzenia o skłonności psychopatyczne były bójki, które wszczynał z innymi więźniami. Pobyt w szpitalu traktuje jako wypoczynek od ciężkiej pracy na farmie. Żyłka hazardzisty popycha go do zakładu, od którego zaczyna się jego prywatna wojna z Wielką Oddziałową.

Charakterystyka: McMurphy ma cechy "telewizyjnego kowboja" (tak określa go Wielki Wódz Bromden), obrońcy sprawiedliwości i indywidualizmu. Początkowo przeciwstawia się siostrze Ratched z czystej przekory, zwłaszcza że nie uświadamia sobie, jak wielki wpływ na jego losy mogą mieć jej opinie. Z biegiem czasu jego działania nabierają cech świadomego i przemyślanego buntu. Z przysłowiowym irlandzkim uporem i przebiegłością uprzykrza życie oddziałowej, stosując na przemian prymitywne i dość wulgarne docinki oraz starannie przemyślane intrygi (np. podsuwanie lekarzowi własnych pomysłów, manipulowanie wypowiedziami pacjentów i pielęgniarki na zebraniach). Jego żywiołowość i energia popychają do działania stłamszonych i zastraszonych pacjentów. Ostatecznie jego postępowanie staje się krucjatą w obronie godności i człowieczeństwa kolegów z oddziału. W pewnym momencie ich wiara w "nadludzkie" możliwości McMurphy'ego jest głównym motorem jego działania. Dlatego nie okazuje, jakie spustoszenie w jego psychice spowodowały kolejne serie elektrowstrząsów. Dostrzega je tylko uważny obserwator, a zarazem narrator opowieści - Indianin Bromden. Za swój bunt zapłaci najwyższą cenę, gdyż zabieg lobotomii, któremu został poddany, jest właściwie równoznaczny ze śmiercią.

Rola w utworze: bezkompromisowy w walce o swoje prawa, buntownik.