WYMIANA GAZOWA U ZWIERZĄT

u zwierząt małych, żyjących w wodzie, np. drobnych skorupiaków, wymiana gazowa odbywa się całą powierzchnią ciała. Większe zwierzęta wodne oddychają głównie za pomocą skrzeli. Większość zwierząt żyjących na lądzie wytwarza takie narządy jak: tchawki, płucotchawki, płuca. U zwierząt charakteryzujących się dużą aktywnością powstały różne mechanizmy przewietrzające układ oddechowy, np.:

u owadów występują ruchy odwłoka,
u płazów rytmiczne ruchy dna jamy gębowej,
u ssaków ruchy przepony i praca klatki piersiowej.

W wymianie gazowej odbywającej się za pomocą skrzeli i płuc wyróżnia się następujące etapy:

etap I - pobranie tlenu przez narządy oddechowe,

etap II - przenikanie tlenu do krwi,

etap III - wymiana gazowa między krwią a komórkami.

Identyczną drogę, tylko w przeciwnym kierunku, odbywa wytworzony w procesie oddychania dwutlenek węgla.

Poznane typy zwierząt	Przedstawiciel	Sposoby wymiany gazowej
jamochłony	stułbia płowa	całą powierzchnią ciała; tlen z wody przenika do komórek ciała, a dwutlenek węgla z komórek do środowiska
płazińce	tasiemiec uzbrojony	oddycha beztlenowo
obleńce	glista ludzka	oddycha beztlenowo
pierścienice	dżdżownica	całą powierzchnią ciała, śluz na powierzchni ciała ułatwia wymianę gazową
stawonogi	skorupiaki: rak rzeczny	za pomocą skrzeli
	owady: chrabąszcz majowy	za pomocą tchawek, rozpoczynających się otworami zwanymi przetchlinkami
	pajęczaki: pająk krzyżak	za pomocą płucotchawek rozpoczynających się przetchlinkami
mięczaki	ślimaki:ślimak winniczek	za pomocą płuca skórnego (bogato unaczynione ściany jamy płaszczowej)
mięczaki	małże	za pomocą skrzeli
kręgowce	ryby: karp	za pomocą skrzeli
	płazy: żaba trawna	za pomocą płuc workowatych o lekko pofałdowanej powierzchni, larwy płazów oddychają skrzelami i przez wilgotną skórę (75%)
	gady: jaszczurka zwinka	za pomocą silnie pofałdowanych płuc
	ptaki: gołąb	za pomocą płuc przepływowych oraz worków powietrznych, będących przedłużeniem przepływowych rozgałęzień oskrzeli
	ssaki: królik	za pomocą płuc gąbczastych

Potrzebujesz pomocy?

Zadaj pytanie