Karta pracy
gargulec z Narodowego Pałacu w Penie w Portugalii, 1842–1854
Leonardo da Vinci, Groteskowa głowa, ok. 1495
Jerzy Duda-Gracz, Motyw polski Wielka Emigracja, 1983
Cecha groteski
Przykład z „Ferdydurke”
...gdy nagle w ustach zrobiło mi się gorzko, w gardle zaschło – spostrzegłem, że nie jestem sam. Był ktoś oprócz mnie w kącie, koło pieca, gdzie światło jeszcze nie dotarło – drugi człowiek był w pokoju. Jednakże drzwi były zamknięte na klucz. Zatem nie człowiek, tylko zjawa. Zjawa? Diabeł? Strach? Nieboszczyk? Naraz poczułem, że nie nieboszczyk, ale żywy człowiek, i momentalnie zjeżyłem się cały – poczułem człowieka jak pies psa. I znowu w ustach susza, bicie serca, zatamowanie oddechu – to ja sam stałem pod piecem. Tym razem nie był to sen – naprawdę pod piecem stał sobowtór.
– Do mnie, chłopięta, do mnie! – krzyknął Pylaszczkiewicz. – Brońcie mnie, ja jestem nieuświadomiony, jestem wasze chłopię, brońcie mnie! – krzyczał przejmująco. I na to wezwanie wielu poczuło w sobie chłopię przeciw chłopakowi. Otoczywszy Syfona zwartym kołem, stawili czoło poplecznikom Miętusa. Sypnęły się razy, a Syfon wskoczył na kamień i krzyczał, podniecając opór – lecz miętusowcy poczęli brać górę, zastęp Syfona cofał się i łamał. Już się zdawało, że chłopię przepadło. Nagle Syfon, wobec świtającej klęski, zaintonował ostatkiem sił na nutę Marsza Sokołów.
Wieśniak z Paryża pod koniec osiemnastego stulecia miał dziecko, to dziecko miało znowu dziecko, a to dziecko znowu miało dziecko i znowu było dziecko; a ostatnie dziecko jako champion świata grało mecz tenisowy na korcie reprezentacyjnym paryskiego Racing Klubu, w atmosferze wielkiego napięcia i przy nieustannych, żywiołowych grzmotach oklasków.
Więc wycisnąłem całus na jej policzkach i wyznałem jej gorące uczucie, jąłem przepraszać, że porwałem, i tłumaczyłem, że rodzina jej nigdy nie byłaby zgodziła się na związek ze mną, ponieważ nie byłem dość zamożnie sytuowany, że od pierwszej chwili zapałałem do niej uczuciem i zrozumiałem, że i ona pała do mnie tym samym. – Nie było innej rady, tylko porwać cię, Zosiu – mówiłem – uciec razem.
Epizod
Uzyskanie efektu satyrycznego
Przykład
szkoła
dom Młodziaków
dworek szlachecki
Przykład
Odstępstwo od normy językowej
Funkcja
starością i staroświeckością chciał zakochać mnie w młodości i w nowoczesności
bezwzględny belfer tak mnie nagle zbelfrzył absolutnym belfrem swoim
jak belfrem pobudzał ją do pensjonarki, ona zasię jego pensjonarką do belfra podniecała
Czy znana wam jest ta sensacja, gdy malejecie w kimś?
6. Napisz, na czym polega groteskowość Ferdydurke.
Lektury (Język polski)
Odpowiedzi (0)