ŁUSKI

wytwory naskórka lub skóry właściwej w kształcie płytek. Rogowe łuski pokrywające ciało gadów oraz występujące na nogach ptaków i ogonach niektórych ssaków są wytworami naskórka. Łuski gadów są zmieniane w procesie linienia (wylinka całkowita np. u węży lub płatami - u jaszczurki). Łuski ryb mają charakter kostny i są pochodzenia skórnego. Dzieli się je na ganoidalne, plakoidalne i elastyczne. Łuski elastyczne sąnajbardziej rozpowszechnione u współczesnych ryb. Są głęboko zanurzone w skórze właściwej i tylnymi końcami zachodzą dachówkowato na następne, co powoduje, że pokrycie ciała ryby przybiera postać elastycznego pancerza. Na łuskach są widoczne linie rocznych przyrostów, po których można rozpoznać wiek ryby. W zależności od kształtu wśród łusek elastycznych wyróżnia się cykloidalne - owalne o gładkich brzegach, np. u karpia, leszcza, płoci i ktenoidalne (zgrzebłowate) - prawie prostokątne i ząbkowane lub faliste, np. u okonia. Łuski ganoidalne występowały u prymitywnych kostnopromienistych, np. kostołuskie. Łuski plakoidalne występują u rekinów i są zaopatrzone w wygięty ku tyłowi kolec, który jest homologiczny do zębów. Łuski ganoidalne i plakoidalne są wielowarstwowe, unerwione i unaczynione.

U roślin łuski to przekształcone liście ochraniające pąki wierzchołkowe i boczne w okresie spoczynku. Łuski tworzą też żeńskie kwiaty u iglastych - łuski nasienne oraz łuski wspierające.