MOJŻESZ

G. Orwell Folwark zwierzęcy, bohater drugoplanowy.

W znaczeniu dosłownym: Był oswojonym krukiem. Został określony jako szpicel i plotkarz. Był ulubieńcem Jonesa, nie musiał pracować. Miał duży talent do opowieści. Głosił wiarę w istnienie Raju Zwierząt, gdzie te spracowane i udręczone stworzenia znajdują szczęście po śmierci. Według wersji kruka, jest to kraina obfitości jedzenia, swobody i odpoczynku. Po rewolucji Mojżesz wyniósł się z folwarku, gdyż dla mieszkańców życie i szczęście doczesne było znacznie ważniejsze od tego po śmierci. Jednak po kilku latach rządów Napoleona, kiedy zwierzęta straciły nadzieję na lepszą przyszłość, obecność Mojżesza stała się przydatna zarówno dla władzy, jak i dla mieszkańców folwarku. Wiara w szczęśliwe życie po śmierci stała się ponownie jedyną iskierką nadziei w smutnym życiu czworonogów. Co więcej, rozładowywała ona społeczne niezadowolenie. Z tego powodu kruk stał się na tyle pomocny Napoleonowi w sprawowaniu jego absolutnej władzy, że nawet zapraszano go do domu Jonesa i przydzielono porcję piwa.

W znaczeniu przenośnym: Pod figurą Mojżesza kryje się przedstawiciel duchowieństwa, który swoimi zapewnieniami o przyszłej szczęśliwości ułatwia zadanie władzy, uspokajając nastroje społeczne. Orwell zawarł w tej postaci bardzo krytyczną ocenę roli duchowieństwa, które za cenę swobody działania wśród społeczeństwa nie przeszkadza władzy w jej łajdactwach.