Monarchia absolutna to ustrój, w którym władca skupia całą władzę ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą. Przykładem monarchii absolutnej w XVII wieku jest Francja.

We Francji znaczenie stanów malało na rzecz króla już w XVI w. Władzę centralną umocniły rządy kardynałów Richelieu (pierwszego ministra Ludwika XIII) i Mazarina (regenta Ludwika XIV).Szczyt potęgi absolutyzmu przypadał na okres panowania Ludwika XIV (1661-1715) zwanego „Królem-Słońce”.Wszyscy wymienieni władcy należeli do dynastii Burbonów.

Zakres władzy monarchy:

  • król uosabia władzę („jest państwem”),
  • król skupia całą władzę (ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą),
  • król nie podlega jakiejkolwiek kontroli,
  1. Władza króla była dziedziczna.
  2. Sukcesja następowała automatycznie, zgodnie z prawem i tradycją, bez czyjegokolwiek potwierdzenia, przed oficjalną koronacją („umarł król – niech żyje król”).

Prawa i obowiązki poddanych:

  • podział ludności na trzy stany (szlachta, duchowieństwo i „stan trzeci”;
  • stan trzeci to 98% ludności,od bogatego mieszczaństwa po biedotę, ale jako jedyny płacił podatki);
  • poddani nie mają praw politycznych (poza wyborem przedstawicieli do ciała reprezentującego mieszkańców).

Instytucje ustrojowe:

  • pierwszy minister (szef rządu mianowany przez króla; ministrowie nie muszą się rekrutować spośród szlachty)
  • teoretycznie przedstawicielstwem poddanych opiniującym zgodnie z tradycją projekty ustaw były Stany Generalne, ignorowane jednak przez króla (w praktyce w latach 1614-1789 w ogóle nie zwoływane)

Pierwszemu ministrowi podlegała rozbudowana administracja (liczni zawodowi urzędnicy rekrutowani ze szlachty i mieszczan, biurokracja).

Istotę monarchii absolutnej trafnie opisał sam Ludwik XIV mówiąc „Państwo to ja”.

Charakterystyczne cechy i zjawiska w monarchii absolutnej we Francji:

  • rozbudowany system kontroli poddanych (policja, w tym tajna, przeciwnicy władzy skazywani na uwięzienie w Bastylii lub niewolniczą pracę wioślarza na galerach),
  • duży wpływ władz na gospodarkę (merkantylizm – polityka popierania podatkami eksportu wyrobów przemysłowych i importu surowców, a utrudniania wywozu surowców i importowania obcych wyrobów; dążenie do zatrzymania w kraju jak największej ilości kruszców, zakładanie manufaktur),
  • rujnowanie gospodarki kosztami utrzymania armii, administracji i ogromnego dworu królewskiego w Wersalu.

Napisał,na podstawie: „Lekcje historii – krótko,prosto i konkretnie”.

Waclaw